Var olan şeyler üzerine düşüneceksek, o zaman öncelikle neler hakkında düşüneceğimizi düşünmemiz gerekir. Haydi, var olan her şeyin bir listesini yapalım. Bu tür bir liste oluşturmaya başladığımızda önce aklımıza gelen sorulardan başlayabiliriz.
Başlangıç olarak, bazı sıradan fiziksel nesneleri sıralayalım. Örneğin ağaçları yazmak isteyebilirsiniz. Ancak, pek çok ağaç türü var. Sadece "ağaçlar" yazarak ve farklılıkları dışarıda bırakarak önemli bir şeyi listenin dışında bırakmış olur muyuz? Aslında hayır çünkü "ağaçlar" bütün ağaçları kapsıyor. Ama diğer bir taraftan da, farklı tür ağaçların olması dünya hakkında kayda değer bir gerçek ve "her şey" bulunan listede, listenin kapsamlı olması için değişik türlerin de dahil edilmesi gerekir. Peki ya ormanlar ne olacak? Listede zaten ağaçlar varken ormanların da listeye alınması gereksiz mi olur? Yine aynı mantık yürütme tarzıyla gidersek, ağaçlar onları oluşturan atomlardan başka nedir ki? Hem ağaçlar hem de ormanlar yazmak fazla olmaz mı? Belki de, sadece fizikçilerin dünyayı oluşturduğunu söylediği temel parçacıkları listelemeliyiz ya da sadece "madde" yazmalıyız. Yoksa yine maddelerin farklı nesnelerdeki kompozisyonlarını listeye almayarak her şeyi liste dışına itip listemizi eksik mi bırakıyoruz?
Nesne tam olarak nedir? Genelde bir nesneden bahsederken, özelliklerini sıralarız. Elmanın kırmızı ve yuvarlak olduğunu söyleriz. "Elmanın" bu özelliklere sahip olmasından dolayı, bunlardan bağımsız bir nesne olduğunu söyleyebilir miyiz? Eğer öyleyse, listemizde elmanın yeri başka, kırmızı ve yuvarlaklığın yeri başka mı olacak? Peki ya yuvarlaklığını ve kırmızılığını alırsanız, elma dediğiniz ne kalır?
Üzülerek söylüyorum ama her şey, hatta listemiz bile kendisini içermiyor.
Kaynak: Her Gün 60 Saniye Felsefe, Andrew Pessin, Omega Yayınları, 2011
Comments